Madde bağımlılığı, toplumlar için risk arz eden bir hastalıktır. Dünya üzerinde her yıl bağımlı oranları yükselmesiyle ülkeler bağımlılık üzerine her geçen yıl aldıkları önlemleri artırmaktadırlar. Madde bağımlılığı, bireyin hem ruhsal hem de fiziksel sağlığını olumsuz etkileyen, sosyal anlamda bireyi yalnızlaştıran bir hastalıktır. Bağımlı birey madde kullanımı için hobilerinden, işinden, sosyal aktivitelerden vazgeçmektedir. Madde kullanan bireyin tedavi sürecinin başarılı devam etmesi için sosyal çevreden destek alması, boş zamanlarının değerlendirilmesi, iş sahibi olması gibi konular önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada madde kullanıcıların iş ve çalışma tecrübelerine odaklanılmıştır. 8 madde kullanıcısı ile yapılan görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. İş/Çalışma İlişkileri ve Madde Kullanımı, Çalışma Yaşamına Katılmada Bir Engel Olarak Madde Kullanım Geçmişi, Tedavi Süreci ve Sonrasında Kritik Bir Değişken Olarak İş Yaşamına Katılmak ve Madde Kullanım Geçmişi Olanlara Uygun İş Kolları olmak üzere 4 farklı tema elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular ışığında madde kullanım geçmişi olan temiz kişilerde madde kullanımının iş yaşamına katılmak önemli bir sorun olarak kendisini göstermektedir. Yalnızca madde kullanımı sebebiyle değil, madde kullanım sürecindeki tecrübelerin de iş ve çalışma yaşamına katılımda önemli sorunlar doğurduğu anlaşılmaktadır. Bunlara ek olarak aktif madde kullanımı olmayan kişilerde istihdam süreçlerine katılım sağlamak, tedavi üzerinde olumlu ve tamamlayıcı etkiye sahipken, aktif madde kullanımı sırasında çalışma yaşamına katılmak tedaviyi olumsuz etkileyebilmektedir.

Substance abuse is a serious disease for societies. With the increase in dependency ratios around the world every year, countries increase the measures they take on addiction every year. Substance addiction is a disease that negatively affects both the mental and physical health of the individual and isolates the individual in a social sense. The addicted individual gives up his hobbies, work and social activities for substance use. Issues such as getting support from the social environment, making use of free time, and having a job are important for the successful continuation of the treatment process of the substance abuser. This study focused on the work and work experiences of substance users. The data obtained from the interviews with 8 substance users were evaluated with the descriptive analysis method. 4 different themes were obtained: Work/Work Relationships and Substance Use, History of Substance Use as a Barrier to Participation in Work-Life, Participation in Work-Life as a Critical Variable after the Treatment Process, and Work Lines Suitable for Those with a History of Substance Use. In the light of the findings obtained from the research, participation in business life is an important problem in clean individuals with a history of substance use. It is understood that not only because of substance use but also experienced in the substance use process cause significant problems in participation in work and working life. In addition, participation in employment processes in people who do not use active substances has a positive and complementary effect on treatment, while participating in working life during active substance use may negatively affect treatment.