Türkiye’de Cari Açığın Kapatılmasında Tarım Sektörü Etkili Olabilir mi?

Author:

Number of pages:
157-180
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 1

Türkiye’de tarım sektörünün ihracat ve ithalat içindeki payı itibariyle ve tarımsal sanayi değer zincirindeki önemi nedeniyle dış ticaret üzerinde önemli etkisinin olduğu aşikârdır. Dolayısıyla çalışmanın temel amacı ülkemizde tarımsal üretimin sahip olduğu dinamizm doğrultusunda tarım sektöründeki katma değer artışının cari açık üzerindeki etkisinin analiz edilmesidir. Diğer bir ifadeyle Türkiye’nin cari açık sorununun çözümünde tarımsal katma değer ve tarım ürünleri ihracatının da bir araç olarak kullanılabilirliği sorgulanmaktadır. Ampirik analizde 1974-2019 dönemine ilişkin veriler TCMB Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS)’den ve FAO’dan derlenmiştir. Çalışmada değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkisi ARDL (Autoregressive distributed lag) yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Ayrıca değişkenler arasındaki nedensellik Toda-Yamamoto (1995) Nedensellik testi ile araştırılmıştır. ARDL modelinin tahmininden elde edilen sonuçlara göre uzun dönemde tarım sektörü katma değerindeki artışlar cari açığı azaltıcı yönde bir etkiye yol açmaktadır. Diğer yandan tarımsal hammadde ithalatındaki artış cari açıkta yükselişe neden olmaktadır. Yine gıda ihracatı oranına ilişkin uzun dönem katsayısı istatistiki açıdan anlamlı, ancak işareti beklenin aksine pozitiftir. Değişkenler arasındaki kısa dönem ilişkilerin tespit eden hata düzeltme modeli bulgularına göre hata düzeltme terimi istatistiki açıdan anlamlı ve negatif işaretlidir. Kısa dönemde meydana gelecek bir sapmanın yaklaşık %73’ü ilk dönemde uzun dönem dengesine yaklaşmaktadır. Toda-Yamamoto (1995) Nedensellik testi bulgulara göre ise sadece cari işlemler açığından tarımsal hammadde ithalatı oranına doğru nedensel bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir.

Keywords


It is obvious that the agricultural sector in Turkey has a significant impact on foreign trade due to its share in exports and imports and its importance in the agricultural industry value earnings. Therefore, the main purpose of the study is to analyze the effect of the increase in the agricultural added value on the current account deficit in line with the dynamism of agricultural production in our country. In other words, the usability of agricultural added value and export of agricultural products as a tool in solving Turkey's current account deficit problem. In the empirical analysis, the data for the period 1974-2019 were compiled from the CBRT Electronic Data Distribution System (EVDS) and FAO. In the study, the short- and long-term relationship between the variables was analyzed with the ARDL (Autoregressive distributed lag) approach. In addition, causality between variables was investigated with the Toda-Yamamoto (1995) Causality test. According to the results obtained from the estimation of the ARDL model, increases in the value added of the agricultural sector in the long run lead to a decreasing effect on the current account deficit. On the other hand, the increase in agricultural raw materials imports causes an increase in the current account deficit. Again, the long-term coefficient for the food export rate is statistically significant, but its sign is positive contrary to expectations. According to the findings of the error correction model, which detects the short-term relationships between the variables, the error correction term is statistically significant and has a negative sign. Approximately 73% of a deviation that will occur in the short term approaches the long-term equilibrium in the first period. According to the Toda-Yamamoto (1995) causality test findings, a causal relationship was found only from the current account deficit to the ratio of agricultural raw material imports.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 618
Number of downloads 607

Share

Turkish Studies-Economics,Finance,Politics
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.