Bu çalışma, katılım sürecinde Türk ticaret ve yatırımları üzerinde AB'nin ekonomi üzerine önerilerini değerlendirmeye odaklanmaktadır. 2005-2019 yılları arasında AB tarafından Türkiye´ye ilişkin yayınlanan ilerleme raporları analiz edilerek ve karşılaştırılarak bahse konu önerilerin etkileri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmada, içerik analizi methodolojisi kullanılmıştır. Bu bağlamda, mezkûr ilerleme raporlarında yer alan AB müktesebatının ticaret ve yatırımla ilgili olabilecek 5 başlığındaki değişiklikler minvalinde Türkiye ekonomisindeki gelişmeler araştırılmıştır: Ticarette dışa açıklık; piyasaya erişim, yabancı sermaye girişleri ve finansal açıklık; doğrudan yabancı yatırım (DYY) ve cari işlemler dengesi. Bulgular, AB önerilerine uyumun, özellikle 2010 yılından önce ticarette dışa açıklık ile finansal açıklık ve yabancı sermaye girişi olmak üzere iki bölümde ileri olduğunu göstermektedir. Bu bölümler bir ekonominin dış dünya ile olan ilişkilerine odaklandığından, mezkur bölümlerdeki iyileşmeler inceleme döneminde uluslararası pazarlar ile olan ilişkilerin iyi durumda olduğunu göstermektedir. Ancak, Türkiye’nin cari işlemler dengesi ve DYY ortamının iyileştirilmesi gibi diğer alanlarda öneriler doğrultusunda yeterince iyi bir performans sergileyememiş olduğu görülmektedir. AB, bu konularda iyi planlanmış aksiyonların özellikle son on yılda azaldığını vurgulamaktadır. Çalışmanın bir başka ilginç bulgusu, AB'nin muhtelif önerilerinde bazı tutarsızlıklar olduğudur. Zaman zaman AB raporları süreklilik arz eden bir yaklaşım sunamamakta ve bazı karışıklıklara neden olmaktadırlar. Sonuç olarak, AB’nin ekonomik koşulsallığının Türkiye ekonomisi için bazı alanlarda itici güç oluşturduğu ileri sürülebilir.

This study primarily focuses on evaluating the impacts of European Union’s (EU) economic recommendations over Turkish trade and investments during the accession process. The effects were thoroughly examined by analyzing and comparing progress reports published by the EU on Turkey between 2005 and 2019 considering these reports include EU’s advices on the course of economy. Content analysis methodology has been used for the sake of the research. The developments in Turkish economy are investigated by checking the changes in five topics of the EU acquis that fall into the progress reports and related to trade and investment: External openness in trade, market access, financial openness to foreign capital inflows, foreign direct investment (FDI) and current account balance. The findings suggest that, alignment with the EU suggestions are highly advanced in two sections which are openness in trade terms, and financial openness and the foreign capital inflow, particularly before 2010. These areas constitute the external parts of an economy and prove that the interactions with the international markets have been in good shape during the period of investigation. However, it seems that in other areas such as improving current account balance and the environment for the FDIs, Turkey did not perform well enough in line with the advices. EU underlines that there were decreases in the numbers of well-structured actions related to these areas particularly in the last decade. Another interesting finding of the study is that there are some inconsistencies in the recommendations by the EU since the reports sometimes lacked providing a continuous approach and caused some confusions. In conclusion, one can assert that the economic conditionality of the EU has been a stimulus for Turkish economy in some certain areas.