Osmanlı Devleti'nin dağılma dönemine tekabül eden 24 Nisan 1915 tarihinde çıkarılan Sevk ve İskân Kanunu'nun çıkarılması ve takiben savaş bölgesindeki Ermenilerin göç ettirilmesi sürecinde yaşanan ve 1915 Olayları olarak bilinen olaylar günümüzde Türkiye ile Ermenistan arasında bir uyuşmazlık konusudur. Bu uyuşmazlık, yalnızca Türkiye ve Ermenistan'ın ikili ilişkilerini değil, Türkiye'nin uluslararası ilişkilerini genel anlamda etkilemesi bakımından Türk dış politikasında çözülmesi gereken bir sorun teşkil etmektedir. Durumun farkındalığından hareketle, sivil toplum düzeyinde birçok girişim ve çaba ortaya konulmuşsa da 2020 yılı itibarıyla bu girişimlerin ve çabalarınm başarıyla sonuçlandığını ifade etmek mümkün değildir. Bu çalışmanın amacı, günümüze kadarki çabaların neden uyuşmazlığı çözmekte yeterli olmadığı ve bundan sonra nasıl bir yol izlenmesi gerektiği sorularına cevap bulmaktır. Çalışmanın kuramsal çerçevesi gerçekçi çatışma kuramı inşa edilmiştir. Gerçekçi çatışma kuramına göre gruplararası uyuşmazlığın temelinde grupların farklı ve örtüşmeyen çıkarlara ve hedeflere sahip olması yatmaktadır. Bir grubun çıkarını elde etmesinin diğer grubun başarısızlığı anlamına geldiği bu durumda gruplararası çatışma kaçınılmaz olmaktadır. Gruplararası uyuşmazlıkların nedenini bu şekilde açıklayan gerçekçi çatışma kuramı, aynı zamanda uyuşmazlık çözümünün etkili bir aracı olarak üst bir hedefin tanınmasına işaret etmektedir. Buna göre, üst hedeflere ulaşılması için yapılan işbirliği zaman içerisinde gruplararası uyuşmazlığı azaltma ve işbirliği yapan grupların üyeleri arasında olumlu ilişkiler yaratma potansiyeline sahiptir. Bu kuramsal temele dayanarak yapılan analizler doğrultusunda, 1915 Olayları'na bağlı olarak yaşanan uyuşmazlığın temelinde, olayların nasıl tanımlanması gerektiği noktasında Türkiye ve Ermenistan'ın farklı çıkarlarının ve hedeflerinin olması yattığı sonucuna varılmıştır. Bu durumda taraflardan birisinin çıkarını elde etmekte başarılı olması, diğer grubun başarısızlığı anlamına gelmektedir. Buna ek olarak, çalışmada, sivil toplum girişimlerinin başarılı olması için gruplararası işbirliğini gerektirecek üst hedeflerin tanımlanmasının gerekli olduğu, ancak yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır. Çalışmada, üst hedeflerin sunulmasına ek olarak söz konusu girişimlerin hükümetler tarafından desteklenmesi gerektiği savunulmaktadır. Hükümet desteği, 1915 Olayları gibi hassas bir konudaki sivil toplum girişimlerinin başarıya ulaşabilmesi açısından kilit öneme sahiptir. Zira bu destek söz konusu olmadığında sivil toplum girişimleri, meşruiyet ve fon bulma sorunuyla karşı karşıya kalmaktadır. Bu nedenle, sivil toplum girişimleri sürekli olarak desteklenmeli; zaman zaman gerçekleşen siyasi açılımlardan ziyade açılımlara göre içerik olarak daha az yoğun ama sürekli açık bir süreç olmalıdır.

The enactment of the Relocation and Resolution Law on April 24, 1915, which corresponds to the disintegration period of the Ottoman Empire, and the events that occured during the relocation of the Armenians according to the law and that is known as the 1915 Events have been an issue of conflict between Turkey and Armenia. This conflict does not only affect bilateral relations between Turkey and Armenia, but it also has impact on the international relations of Turkey in the general sense. Because of this reason, the conlict related to the 1915 Events constitute a must-be-solved problem for Turkish foreign policy. Based on this recognition, there have been various civil society initiatives and efforts in order to solve the problem; however, currently it is impossible to say that these initiatives have ended up with success. The aim of this article is to answer to the questions that why these initiatives are not enough to solve the problem and that what can be done for the future success of such initiatives. The theoretical framework of the article is constructed on realistic conflict theory. According to realistic conflict theory, intergroup conflict is the result of incompatible group interests and goals. Competition between groups on limited resources leads to intergroup conflict. In addition to pointing out the roots of intergroup conflict, realistic conflict theory also reveals the effective means of conflict resolution. Accordingly, cooperation to achieve higher goals has the potential to reduce intergroup disagreement over time and create positive relations between members of collaborating groups. At the end of the analysis based on this theoretical framework, it is concluded that the main reason behind Turkish-Armenian conflict related to the 1915 Events is conflicting aims and interests of two sides regarding how the 1915 Events must be described. In this situation, the success of the one side in reaching its interest means the failure of the other side. In addition to this, it is concluded in the study that introduction of the superordinate goals is necessary but not sufficient for the success of civil society initiatives. It is argued it the study that in addition to the introduction of the superordinate golas, government support is a precondition for the success. The government support has key importance in the success of the civil socity initiatives in such a sensitive issue. In the absence of this support, the civil society initiatives are faced with the problem of legitimacy and foundation. It is for this reason that the civil society initiatives regarding this conflict should be supported continiously; that rather than political openings introduced from time to time there should be a process which is less incentive in terms of content but continious in terms of duration.