Hata türü ve etkileri analizi yöntemi (Failure Mode And Effect Analysis, FMEA), çok sayıda endüstri dalında yaygın bir şekilde kullanılan ve üzerinde çok sayıda bilimsel araştırma ve uygulama yapılan bir hata önceliklendirme yöntemidir. Yöntemde, belirlenen hataların önceliklendirilmesi risk önceliği göstergesi olarak ifade edilen öncelik değerlerine göre gerçekleştirilmektedir. Risk önceliği göstergesi (Risk Priority Number, RPN) değeri, hatanın ortaya çıkma olasılığı (Olasılık), hatanın müşteri etkileme düzeyi (Şiddet) ve hatanın ürün veya hizmet müşteriye ulaşmadan önce tespit edilebilirliğini (Keşfedilebilirlik) ifade eden üç risk değerlendirme faktörünün çarpılması ile elde edilmektedir. Yöntem hataların önceliklendirilmesi amacıyla hesaplanan söz konusu RPN değerinin hesaplanması konusunda literatürde yoğun bir şekilde eleştiri almaktadır. Ayrıca yöntemin uygulanmasında hata türlerinin önceliklendirme işleminden sonra yapılması gereken önleyici işlemlerin maliyetleri göz ardı edilmektedir. Ürün ve hizmete ilişkin maliyetlerin işletmeler açısından çok büyük önem kazandığı günümüz koşullarında önleyici işlemlere ilişkin maliyetlerin göz ardı edilmesi yöntemin uygulanabilirliği açısından dezavantaj oluşturmaktadır. Söz konusu dezavantajların ortadan kaldırılması amacıyla, bu çalışmada hata türlerinin veri zarflama analizi yöntemine ile sıralandığı ve hata türlerinin ortadan kaldırılmasına yönelik önleyici işlemlerin maliyetlerinin de hesaba katıldığı bir yaklaşım sunulmuştur. Böylece hem hata türlerinin önceliklendirilmesinde daha uygun sonuç veren bir metodoloji uygulanmış, hem de iyileştirme maliyetleri de hesaba katılarak daha uygulanabilir sonuçların elde edilmesi mümkün olmuştur. Çalışma sonucunda hata türlerinin RPN değerine göre ve önerilen yönteme göre önceliklendirilmesine ilişkin sonuçlar karşılaştırılmıştır.

The failure mode and effect analysis method (FMEA) is a method of risk evaluation which is widely used in a large number of industries and has been subjected to numerous scientific researches and applications. Prioritization of the failure modes in the method is carried out according to the risk priority number as the risk priority indicator. The risk priority number is obtained by multiplying the three risk assessment factors values that express the probability of occurence the failure (Occurence), the customer impact level of the failure (Severity) and the likelihood that the failure will be detected before the product or service reaches the customer (Detectability). The method is intensely criticized in the literature about the calculation of the Risk Priority Number (RPN) value which calculated for the purpose of prioritizing failure modes. In addition, the costs of the preventive actions that need to be made after prioritizing the failure modes are ignored in the implementation of the method. In today's conditions, where costs related to products and services become very important for enterprises, ignoring costs related to preventive actions poses a disadvantage for the applicability of the method. In order to eliminate these disadvantages, an approach is presented in which the failure modes are prioritized by the data envelopment analysis method and the costs of the preventive actions for eliminating the failure modes are also taken into account. Thus, a methodology was applied which provided a more proper result in both prioritization of the failure modes, and it was possible to obtain more applicable results by taking into account the costs of the recovery. İn consequence of the study, the results of prioritization of failure modes according to RPN value and the proposed method were compared.