Demokrasilerin düzenli işleyebilmesinde, hükümetleri denetleyecek bir mekanizmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Demokratik yönetimler bu denetimi, muhalefet partileriyle yapmaktadırlar. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti yönetiminin, Osmanlı Devleti’nden miras kalan ve çözmek zorunda kaldığı gerek siyasi ve gerekse ekonomik problemleri bulunmaktaydı. Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren ilk muhalefet partisi olarak ortaya çıkan, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’ nın kapatılması sürecinde bir takım irticai olaylar çıkmasından dolayı Takrir-i Sükûn Kanunu çıkarılmıştı. Bu kanun ile Muhalefet partilerinin ya da muhalif seslerin yanında aslında önemli ölçüde muhalif basının da susturulmuş olması göz ardı edilmemelidir. 1930 yılına kadar hem mecliste hem de basında muhalif seslere yer verilmemiştir. Ülke yalnız siyasi sıkıntılarla karşı karşıya değildi. Büyük Buhranın etkisiyle ağırlaşan ekonomik koşullara hükümetin aldığı mali tedbirlerin de eklenmesi, geniş halk kitlelerinin hoşnutsuzluğunu artıracaktı. Bu tür şikâyetler ve iddiaların yüksek sesle dile getirilememiş olmasında Meclis’te bir muhalefetin ya da muhalefet partisinin olmaması etkilidir. Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci önemli muhalefet partisi olan Serbest Cumhuriyet Fırkası 1930 yılının Ağustos ayında doğrudan, Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal’in talimatıyla kurulmuştur. Gazi’nin bu girişiminde, Mecliste bir muhalefet partisine olan ihtiyacın olması etkili olmuştur. Serbest Cumhuriyet Fırkası, kısa süre içerisinde halktan yoğun ilgi görmüştür. Fethi Bey’in Belediye seçimlerine girme kararı alması dolayısıyla, yapılan mitinglerde; İnönü iktidarına sert muhalefet yapması istenmeyen birtakım olayların yaşanmasına neden olacaktı. 17 Kasım 1930 tarihinde, kurucusu Fethi Bey’in kararıyla parti kendisini feshetmiştir. Böylece, Atatürk dönemindeki çok partili hayata geçiş denemeleri de sona ermiş oluyordu. Fethi Bey, Avrupa tarzı siyaset yapacak, sol görüşlü bir parti kurmayı amaçladığı görülmektedir. Fethi Bey’in bu süreçte başarılı olamamasının sebepleri, günlük gazetelere yansıyan yönleriyle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama modeline uygun olarak gerek doküman analizi ve gerekse dönemin gazete arşivlerinden faydalanılmıştır. 1930 yılı ağustos-eylül-ekim ve kasım aylarına ait, Cumhuriyet, Milliyet, Son Posta ve Vakit gazetelerinden görüşlere yer verilmiştir. Gazetelerin yanı sıra dönemin önemli şahsiyetlerinin yazdıkları anılarla konu desteklenmeye gayret gösterilmiştir.

For the regular functioning of democracies, a mechanism to supervise governments is needed.  Democratic governments carry out this control through opposition parties. The newly established government of the Republic of Turkey had both political and economic problems inherited from the Ottoman Empire that it had to solve. In the process of the dissolution of the Progressive Republican Party, which emerged as the first opposition party after the foundation of the Republic, the Takrir-i Sükûn Law was enacted due to a number of reactionary incidents. It should not be ignored that this law silenced not only the opposition parties or opposition voices but also the opposition press to a significant extent. Until 1930, there was no room for opposition voices both in the parliament and in the press. The country was not only facing political problems. The addition of the fiscal measures taken by the government to the economic conditions aggravated by the Great Depression would increase the discontent of the masses of the people. The fact that such complaints and allegations could not be voiced loudly was influenced by the absence of an opposition or an opposition party in the Parliament. The Free Republican Party, the second most important opposition party of the Republic of Turkey, was founded in August 1930 under the direct instruction of President Gazi Mustafa Kemal. Gazi's initiative was influenced by the need for an opposition party in the Parliament. The Free Republican Party attracted great interest from the public in a short period of time. As Fethi Bey decided to participate in the municipal elections, his harsh opposition to the Inonu government in the rallies held would lead to some undesirable events. On 17 November 1930, with the decision of its founder Fethi Bey, the party dissolved itself. Thus, the attempts to transition to multi-party life during Atatürk's period came to an end. It is observed that Fethi Bey aimed to establish a left-wing political party based on a party that will do European-style politics. This study seeks to reveal the reasons behind his failure in this process, as reflected in contemporary daily newspapers. In line with the literature review model, one of the qualitative research methods, both document analysis and newspaper archive research were conducted. The study includes perspectives and opinions drawn from Cumhuriyet, Milliyet, Son Posta, and Vakit newspapers, covering the months of August, September, October, and November of 1930. In addition to the newspapers themselves, the topic is supplemented with memoirs written by prominent figures of the period.