Bu çalışma, erken dönem Türk sinemasının 1950’lere kadar özgün bir anlatı dili geliştirememesini yalnızca Muhsin Ertuğrul ve tiyatro merkezli yaklaşımlarla açıklayan indirgemeci tarih yazımını eleştirel bir bakışla, disiplinlerarası ve çok boyutlu bir çerçevede değerlendirmektedir. 1922’den itibaren sinema alanında etkin olan Ertuğrul’un etkisi genellikle “tiyatroculuk” söylemiyle açıklanmakta; ancak bu yaklaşım, Türkiye’nin 1920’lerden 1950’lere kadar geçirdiği yıkıcı savaşların, ekonomik kırılganlıkların ve siyasal atmosferin yaratıcı üretim üzerindeki kısıtlayıcı rolünü göz ardı etmektedir. Bu makale, anlatı dilinin gelişememesine dair daha bütüncül ve çok katmanlı bir açıklama sunmayı amaçlamakta; teknolojik altyapı eksikliği, sermaye yetersizliği ve diğer yapısal unsurları da içeren disiplinlerarası bir perspektifle konuyu ele almaktadır. Aynı zamanda dönemin ekonomik, politik ve sosyokültürel panoramasını sunarak, Türk sinema tarihine çoğulcu ve yapısalcı bir analiz temelinde alternatif bir kuramsal yaklaşım önermektedir.
This study criticizes the reductionist historiography that explains the failure of early Turkish cinema to develop a unique narrative language until the 1950s solely through Muhsin Ertuğrul and theater-centered approaches with an interdisciplinary and multidimensional perspective. Although the influence of Ertuğrul, who was active in the field of cinema from 1922 onwards, is often explained through the discourse of theatricalization, this approach ignores the devastating effects of the wars Türkiye experienced from the 1920s to the 1950s, the economic vulnerabilities and the restrictive role of the political atmosphere on creative production. The article aims to offer a more holistic explanation for the failure to develop narrative language by evaluating structural factors, including factors such as lack of technological infrastructure and insufficient capital, from an interdisciplinary perspective. At the same time, by presenting the period's economic, political, and sociocultural panorama, it proposes an alternative theoretical framework based on pluralist and structural analysis to the history of Turkish cinema.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
