Son yıllarda doğal afetlerin hem sıklığında hem de şiddetinde artışların görülmesi hükümetlerin afetlerle mücadele etmesinde giderek artan zorluklara neden olmaktadır. Hükümetler afet öncesinde, afet esnasında ve afet sonrasında yaptığı faaliyetlerden dolayı harcamalarda bulunmaktadır. Afet öncesi önleme faaliyetleri için yapılacak olan kamu harcamaları afet sonrası müdahale ve yeniden inşa faaliyetleri için yapılan kamu harcamalarına göre daha düşük orandadır. Depremin zamanı ve şiddeti tam olarak öngörülemez. Bu çalışmada 6 Şubat 2023'te Pazarcık (Kahramanmaraş) ve Elbistan (Kahramanmaraş)'da 7,8 ve 7,5 büyüklüğündeki iki güçlü depremlerin Türk mali yapısına etkisi incelenecektir. Bu bağlamda mali değerlendirmeyi ortaya koyabilmek için yayınlanmış raporlar ve istatistiki veriler incelenmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda deprem nedeniyle acil müdahale ve yeniden inşa faaliyetlerinden dolayı cari ve sermaye transferlerini arttırdığı görülmektedir. Türkiye bir deprem ülkesi olduğundan riskli bölgelerdeki yapı stoklarının güçlendirilmesi veya yeniden inşa edilmesi gerekmektedir. Bu faaliyetlerin yerine getirilebilmesi için merkezi ve yerel yönetim bütçelerine ödeneklerin eklenmesi gerekmektedir. Kamu maliyesinin sürdürülebilirliği açısından afetleri önlemeye yönelik harcamaların bütçelerde yer alması bir zorunluluk olmuştur. 2024 yılı için depremle ilgili yapılacak olan harcamaların merkezi yönetim bütçesi içerisindeki oranı %9 olarak belirlenmiştir. 2024 yılı bütçesi içerisinde depremle ilgili faaliyetler için ayrılan ödenek, temel kamu hizmetleri olan sağlık, eğitim ve savunma harcamalarından sonraki en yüksek orandır. Orta vadeli program çerçevesinde depremle ilgili yapılacak olan harcamalar için 2025 ve 2026 yılları içinde bütçe ödenek tavanları belirlenmiştir.
In recent years, increases in both the frequency and severity of natural disasters cause increasing difficulties for governments to combat disasters. Governments make expenses due to their activities before, during and after the disaster. Public expenditures for pre-disaster prevention activities are lower than public expenditures for post-disaster response and reconstruction activities. The time and intensity of the earthquake cannot be predicted exactly. In this study, the impact of two strong earthquakes of magnitude 7.8 and 7.5 in Pazarcık (Kahramanmaraş) and Elbistan (Kahramanmaraş) on February 6, 2023, on the Turkish financial structure will be examined. In this context, published reports and statistical data were examined to reveal the financial evaluation. As a result of the evaluation, it is seen that current and capital transfers increased due to emergency response and reconstruction activities due to the earthquake. Since Turkey is an earthquake country, building stocks in risky areas need to be strengthened or reconstructed. In order to carry out these activities, appropriations must be added to the central and local government budgets. In terms of sustainability of public finance, it has become a necessity to include expenditures to prevent disasters in the budgets. The proportion of earthquake-related expenditures in the central government budget for 2024 has been determined as 9%. The earthquake-related appropriation in the 2024 budget is the highest rate after health, education and defense expenditures, which are basic public services. Within the framework of the medium-term program, budget appropriation ceilings have been determined for earthquake-related expenditures in 2025 and 2026.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.