İnternet teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin hızı tüm dünyada pek çok sektör için iş yapma modellerini kökten değiştirmekte, dijitalleşme eğilimi ve kullanımı artmakta, tüketici alışkanlıkları yeniden şekillenmekte ve bu doğrultuda mal ve hizmet alımında elektronik ticaret yaygınlaşmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde yaşanan COVİD-19 salgını da perakende mal ve hizmet alımını elektronik ticaret kullanımı lehine çevirmiş, bu değişimleri ve büyümeyi hızlandırarak arttırmıştır. Çalışmamızda, Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) tarafından yapılan Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Araştırması(HBTA) 2020 yılı mikro veri seti kullanılarak, hanehalkı bazında e-ticaret üzerinden perakende mal ve hizmet alım sıklığı Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması(İBBS) Düzey-1’e göre 12(on iki) bölge karşılaştırması yapılarak incelenmektedir. Ekonometrik yöntem olarak Tesadüfi Fayda Modellerine dayalı Nitel Tercih Yöntemlerinden Multinomial Logit Model kullanılmaktadır. Multinomial logit modele göre e-ticaret üzerinden mal ve hizmet alım sıklığı; en az üç ayda bir e-ticaret kullanımı, üç ay ile bir yıl arasında en az bir defa e-ticaret kullanımı, bir yılı aşkın bir sürede e-ticaret kullanımı ve mal ve hizmet satın alımında e-ticaret hiç kullanmıyor şeklinde olmak üzere tüketicinin fayda maksimizasyonuna göre dört tercih üzerinden belirlenmiştir. Analizlerde Türkiye on iki bölge düzeyinde e-ticaret kullanım karşılaştırması, multinomial logit modelde belirtilen sıklık düzeyleri üzerinden açıklanacaktır. Ayrıca modelde demografik değişkenler ve hanehalkı özelliklerine dayalı değişkenler de bu tercihleri şekillendirici nitelikte yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler: E-Ticaret, Mal ve Hizmet Alım Sıklığı, İBBS-1, Multinomial Logit Model
The pace of developments in internet technologies is radically changing business models for many sectors all over the world, the trend and use of digitalization is increasing, consumer habits are being reshaped, and electronic commerce is becoming widespread in the purchase of goods and services in this direction. As in the whole world, the COVID-19 epidemic in our country has also turned the purchase of retail goods and services in favor of the use of electronic commerce, accelerating these changes and growth. In our study, using the Household Information Technologies Survey (HBTA) 2020 year micro data conducted by the Turkish Statistical Institute (TUIK) frequency of purchasing of retail goods and services via e-commerce on the basis of households is according to the Turkish Statistical Region Units Classification (IBBS) Level-1 12 (twelve) regions are analyzed by comparison. As econometric method, the Multinomial Logit Model, one of the Qualitative Preference Methods based on Random Benefit Models, is used. Frequency of purchasing goods and services over e-commerce according to the multinomial logit model; e-commerce use at least once every three months, e-commerce use at least once between three months and one year, e-commerce usage the time over a year an e-commerce is not used at all for purchasing goods and services, it has been determined over four preferences according to the consumer's utility maximization. In the analysis, the comparison of e-commerce usage at the level of twelve regions in Turkey will be explained over the frequency levels specified in the multinomial logit model. In addition, demographic variables and variables based on household characteristics are also included in the model to shape these preferences.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.