Türkiye’de Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin İl Bazlı Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Ölçülmesi

Author:

Number of pages:
911-927
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 2

Ağız ve diş sağlığı hizmetleri, sağlık hizmetleri içerisinde önemli bir yere sahiptir. Kaynakların etkin kullanımı, sağlık sisteminin önemli bir bileşeni olan ağız ve diş sağlığı hizmetleri içinde geçerlidir. Çalışmanın amacı, Türkiye’de 81 il düzeyinde Sağlık Bakanlığı bünyesinde yer alan ağız-diş sağlığı hizmetlerinin performanslarını girdi yönelimli veri zarflama analiz (VZA) yöntemi ile değerlendirmektir. Araştırmada öncelikle elde edilen veriler doğrultusunda etkin karar verme birimleri belirlenmiştir. Sonrasında ilk olarak girdi yönelimli CCR model ile Türkiye’de ağız ve diş sağlığında görece toplam etkin olan iller belirlenmiştir. İkinci olarak girdi yönelimli BCC model ile illerin teknik etkinlik değeri hesaplanmış ve teknik etkin olmayan illerin etkin hale gelebilmesi için yapılması gereken iyileştirme yüzdeleri hesaplanmıştır. Son olaraktan ağız ve diş sağlığı yönünden etkin olmayan illerin etkinsizlik nedeninin teknik etkinsizlikten mi yoksa ölçek etkinsizliğinden mi kaynaklandığı ortaya konmuştur. Yapılan analiz sonuçlarına göre il bazında ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan birimlerin ortalama toplam etkinliğinin %81,5, ortalama teknik etkinliğinin %87,4 ve ortalama ölçek etkinliğinin %93,4 olduğu görülmüştür. Teknik etkinsizliği yüksek olan illerin girdilerini potansiyel olarak iyileştirmesi gerekmektedir. Türkiye’de il bazında ağız ve diş sağlığı birimleri kaynakları etkin ve verimli kullanabilmek için özellikle girdilerini rasyonel olarak tahsis etmesi gerekmektedir. Teknik etkinsiz olan illerde, mevcut girdilerin, çıktı yaratma kapasitesinin altında kaldığı gözlenmiş, dolayısıyla bu illerin daha akılcı bir kaynak dağılım politikası gütmesi gerektiği ortaya konmuştur.

Keywords


Oral care services are one of the prominent components of helathcare systems. The search for effectively resource consumption is valid in providing oral and dental care services as well. The aim of this study is to evaluate the performance level of dental and oral services in 81 provinces in Turkey using data envelopment analysis. The decision making units were determined firstly. Then, the relatively total efficient provinces were determined using input oriented CCR model. At the phase following, technical efficient provinces were determined by BCC model and imporevement percentage was calculated for inefficient ones. Finally, inefficient provinces were evaluated to determine whether inefficiens were due to technical or scale related.  The overall efficieny level of provincies were calculated as %81,5, while technical efficiency was %87,4 and scale efficiecny was %93,4. Results indicated that the inefficient provinces should make improvements in their inputs. It was observed that available inputs in inefficient provinces has been used undercapacity and the potential generation of outputs were not achived.  It was proposed that the resource allocation for oral and dental care services should be conducted more rationally. The process of resource allocation should be population need oriented to achieve the expected health outcomes and prevent wastes in resources.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 516
Number of downloads 723

Share

Turkish Studies-Economics,Finance,Politics
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.