Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de bankalar ülke ekonomisi içinde oldukça etkin bir konuma sahiptir. Sermaye birikiminin reel yatırımlara aktarılmasını sağlayan bankacılık sektörü 2005 yılında yapılan düzenlemeyle birlikte, mevduat bankaları, kalkınma ve yatırım bankalarının yanı sıra katılım bankalarını da içine almıştır. Böylece felsefesi ve ilkeleri farklı olan iki banka tipi, aynı rekabet ortamında aynı düzenlemelere tâbi olarak faaliyet gösterme imkânı bulmuştur. Kârlılık, işletmelerin hayatını devam ettirebilmesi açısından dikkatle incelenmesi gereken bir meseledir. Bankacılık ise küresel kriz sürecinde bile açıkladığı kârlılık rakamları ile analiz edilmeye değer bir sektördür. Bu çalışmanın amacı, bankaların karlılığını etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Çalışmada, Türk Bankacılık Sektöründe faaliyet gösteren ve 2006-2018 yılları arasında düzenli veriye sahip 3 katılım bankası ile 16 konvansiyonel banka verileri kullanılmıştır. Çalışmada betimsel ve çıkarımsal istatistik yöntemlerinden faydalanılmıştır. Bağımsız iç değişkenler, banka tipi, aktif büyüklüğü, kredi riski, likidite riski, faaliyet verimliliği, sermaye yapısı; bağımsız dış değişkenler, enflasyon ve GSMH büyüme oranı; bağımlı değişkenler ise öz kaynak karlılığı ve aktif karlılığı olarak alınmıştır. Panel verinin yatay kesit birim sayısı , her bir yatay kesit birimi için elde edilen zaman birimi sayısı ise ’dir. Veri seti toplam 988 gözlemden oluşmaktadır. Veri çözümlemesinde Stata paket programından faydalanılmıştır. Çalışma analiz dönemi, değişkenler ve örneklem bakımından yapılmış olan diğer çalışmalardan ayrışarak, literatüre katkı sağlamaktadır. İlk olarak, bankacılık tipinin kârlılık üzerindeki etkisi incelenmiştir. Aktif kârlılığın bağımlı değişken olduğu bir panel veri regresyonu oluşturularak hipotez testleri sınanmıştır. Benzer şekilde özsermaye getiri oranı değişkeni için de regresyon sonucu elde edilmiştir. Sonuçta, banka tipinin (konvansiyonel/katılım) öz kaynak karlılığı ve aktif karlılığı üzerindeki etkisini test eden modellerde, önemli düzeyde bir etki tespit edilememiştir. İkinci aşamada; banka tipine göre değişkenlerin farklılık gösterip göstermediğini incelemek amacıyla t testi yapılmıştır. Sonuçta faaliyet verimliliğinin, banka büyüklüğünü temsil eden aktif toplamının, likidite riskinin ve finansal riskin, konvansiyonel bankalara göre katılım bankalarında anlamlı düzeyde daha düşük olduğu sonucu elde edilmiştir.
As in all world, in Turkey banks have quite an active position within the national economy. Banking sector providing transfer of capital accumulation to real investments, in 2005, with the arrangement, included deposit banks and development and investment banks as well as participation banks. Thus, two types of banks with different philosophy and principles had the opportunity to operate subject to the same regulations in the same competitive environment. Profitability is a matter that needs to be carefully examined in order to sustain the life of the enterprises. On the other hand, banking is a sector that is worth analyzing with the profitability numbers announced even during the global crisis. The aim of this study is to determine the factors affecting the profitability of banks. In this study, the data of 3 participation banks and 16 conventional banks operating in Turkish Banking Sector and having regular data between 2006-2018, was used. Descriptive and inferential statistical methods were used in the study. Independent internal variables, bank type, asset size, credit risk, liquidity risk, operational efficiency, capital structure; independent external variables, inflation and GDP growth rate; dependent variables were taken as return on equity and return on assets. The number of horizontal section units of the panel data is and the number of time units obtained for each horizontal section unit is . The data set consists of a total of 988 observations. Stata package program was used for data analysis. The study contributes to the literature by distinguishing it from other studies conducted in terms of analysis period, variables and sample. First, the effect of banking type on profitability was examined. Hypothesis tests were tested by creating a panel data regression where return on assets is a dependent variable. Similarly, the regression result was obtained for the return on equity variable. As a result, no significant impact was detected in models that tested the effect of bank type (conventional / Islamic) on return on equity and return on assets. In the second stage, In the second stage; in order to examine whether the variables differ according to bank type, t test was performed. As a result, it was found that operational efficiency, total assets representing the bank size, liquidity risk and financial risk were significantly lower in Islamic banks than in conventional banks.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.