İslami Referanslı Kitaplarda İnternet ve Sosyal Medyanın Tanımlanış Biçimleri

Author:

Number of pages:
269-281
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 2

İnternet ve internete bağlı teknolojiler, iletişimde çığır açarak gündelik hayatın vazgeçilemez bir ögesi hâline gelmiştir. Sosyal medya mecralarının ortaya çıkışıyla birlikte dünyanın her yerinde hayat tarzlarından zihniyetlere kadar yaşamın akışı içindeki tüm alanlarda değişim ve dönüşüm deneyimlenmiştir. Söz konusu süreçte internet ve internete bağlı teknolojiler pek çok araştırmacı tarafından olumlu ve olumsuz etkileriyle ele alınmıştır. İnternet, iletişimi kolaylaştırması, iletişim imkânlarının artışını sağlaması, zaman ve mesafelerden bağımsız olarak bilgiye erişimi daha rahat hâle getirmesi vb. gibi olumlu özelliklere sahiptir. Bunun yanında internete ve sosyal medya mecralarına bağımlılık, zararlı içeriklere maruz kalma, dikkat dağınıklığı, dijital gözetim, veri güvenliği ihlâlleri, kişisel mahremiyetin sınırlanması vb. olumsuz etkiler de uzun süredir tartışılmaktadır. Ayrıca internet ve internete bağlı teknolojilerin etkileri dini perspektiften de değerlendirilmektedir. Dinin insan davranışlarını biçimlendiren normatif yapısı, internet ve sosyal medyanın kullanımına ilişkin pek çok açıdan sınırlar koymakta ve dolayısıyla bu araçların kullanım pratiklerini de şekillendirmektedir. Bu bağlamda genel olarak internetin ve sosyal medyanın, insanları dinen sakıncalı görülen veya yasaklanmış eylemlere yönlendirdiğine; çocukları, aile bireylerini ve toplumu olumsuz etkilediğine, ahlaki yozlaşmaya ve dini değerlerden uzaklaşmaya vb. neden olduğuna dair pek çok görüş ileri sürülmektedir. Bu çalışmanın konusunu İslami referansları barındıran kitaplarda internet ve sosyal medyanın tanımlanış biçimleri oluşturmaktadır. Çalışma nitel bir araştırmadır ve İslami referansların bulunduğu kitaplarda sosyal medya ve internetle ilgili yapılmış tanımlamalardan hareketle sosyal medya ve internetin tanımlanış biçimlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında sosyal medyayı dini referanslarla ele alan pek çok kitabın bulunması çalışmanın sınırlılığını oluşturmaktadır. Bu nedenle internet ve sosyal medyayı konu edinen ve İslami referansları barındıran Gençler İçin Sosyal Medya İlmihali, Müslüman’ın Ahlakını Yok Eden Teknoloji: İnternet, İnternet Fıkhı ve Sosyal İmtihanımız başlıklı dört kitap çalışmada amaçlı örneklem yöntemiyle belirlenmiştir. Söz konusu kitaplardaki internet ve sosyal medyayla ilgili tanımlamalar doküman incelemesi yöntemi ile incelenmiştir. İnternet ve sosyal medya kavramları ayrı ayrı tanımlanmakla birlikte her iki kavramın birbirinin yerine kullanıldığı ve tanımlandığı da görülmüştür. Tanımlamaların internet ve sosyal medya kavramlarını olumlu ve olumsuz bağlamda ele alan tanımlamalar olduğu gözlemlenmiştir. Bu tanımlamalarda internet ve sosyal medyanın İslami faaliyetlerden insan ilişkilerine kadar geniş bir perspektifte ele alındığı tespit edilmiştir.

Keywords


The Internet and Internet-related technologies have revolutionized communication and become an indispensable element of daily life. With the emergence of social media channels, change and transformation have been experienced in all areas of life, from lifestyles to mentalities, all over the world. In this process, the internet and internet-related technologies have been discussed by many researchers with their positive and negative effects. The Internet has positive features such as facilitating communication, increasing communication opportunities, and making access to information more convenient regardless of time and distance, etc. Also, negative effects such as addiction to the internet and social media channels, exposure to harmful content, distraction, digital surveillance, data security violations, limitation of personal privacy, etc. have been discussed for a long time. Besides, the effects of the internet and internet-related technologies are evaluated from a religious perspective as well. The normative character of religion, which shapes human behavior, sets limits in many aspects regarding the use of the internet and social media, and therefore shapes the usage practices of these tools. In this context, many opinions are put forward as to why the internet and social media in general lead people to religiously objectionable or prohibited actions, it negatively affects children, family members and society, causes moral corruption and alienation from religious values, etc. The subject of this study is the way the internet and social media are defined in books containing Islamic references. The study is qualitative research and it aims revealing the ways in which social media and the internet are defined, based on the definitions made about social media and the internet in books containing Islamic references. The limitation of the study is that there are many books that discuss social media with religious references. For this reason, in the study, four books titled Social Media Catechism for Young People, Technology Destroying the Morality of Muslims: The Internet, Islamic Jurisprudence of the Internet, and Our Social Examination, which are about the internet and social media and contain Islamic references, were determined by the purposeful sampling method. The definitions about the internet and social media in the aforementioned books were examined using the document analysis method. Although the concepts of internet and social media are defined separately, observations revealed that both concepts are used and defined interchangeably. Observations also exhibited that the definitions address the concepts of internet and social media in positive and negative contexts. In these definitions, the internet and social media were determined to be discussed in a wide perspective, from Islamic activities to human relations.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 81
Number of downloads 153

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.