Geleneksel bir sanat olan Türk ebru sanatı, yapıldığı dönemin şartlarına ayak uydurarak günümüze kadar gelmiş ve gelişerek de devam etmektedir. Kitap sanatları açısından ayrı bir önemi olan Ebru Sanatının Osmanlı dönemindeki gelişimini çeşitli kamu ve kuruluşuna ait arşivlerden, özel koleksiyonlardan, müzelerden ve kütüphanelerden yararlanarak ebru çeşitlerine göre veya yüzyıllara göre incelemek mümkündür. Yapılan bilimsel çalışmaların büyük çoğunluğu M. Uğur Derman’ın yazmış olduğu ‘Türk Sanatında Ebru” adlı eserin tekrarı niteliğindedir. Özgün örneklere göre yapılan bilimsel çalışmalar parmakla sayılacak kadar azdır. Sayıca az da olsa, son yıllarda farklı kütüphane yazmaları üzerindeki örneklerden yola çıkarak yapılan çalışmalar sevindiricidir. Bu araştırmalar sadece bir kütüphaneyi temel alarak orada bulunan eserlerdeki ebru çeşitlerini incelemektedir. Osmanlı döneminin tamamı üzerinde çalışmak ise kapsamlı bir araştırmayı gerektireceğinden dolayı bu çalışmamızın kapsamı 18. yüzyıldaki hatip ebrular olarak sınırlandırılmıştır. Elde edilen eserler için 18 kütüphane ile yüz yüze, telefonla veya e-posta ile iletişime geçilmiştir. 1579 adet ebrulu eserin görselleri incelenip excel programından yararlanılarak eserlerin tablosu ayrıntılı bir şekilde oluşturulmuştur. Bunun sonucunda eserlerin çeşitli bölümlerinde 3582 adet ebruya rastlanılmıştır. Bunların arasından hatip ebru bulunan eserler incelemeye alınmıştır. Bunun sonucunda 16 hatip ebru çeşidinin kullanıldığı 615 eserde toplam 1416 adet hatip ebru bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında elde edilen eserlerdeki hatip ebrular çeşitlerine, eserin hatip ebrulu olan bölümlerine ve hatip ebru kullanılan cilt biçimlerine göre incelenmiş ve sonra 66 eserin görselleri kullanılarak açıklamaları yapılmıştır.
Turkish marbling art, which is a traditional art, has survived to the present day by keeping up with the conditions of the period in which it was made and continues to develop. It is possible to examine the development of the art of marbling in the Ottoman period, which has a special importance in terms of book arts, by using various public and institutional archives, private collections, museums and libraries, according to marbling types or centuries. The majority of the scientific studies carried out are repetitions of the work named "Türk Sanatında Ebru" written by M. Uğur Derman. Scientific studies based on original samples are so few that they can be counted with fingers. Although few in number, the studies on different library manuscripts in recent years based on examples are pleasing. These studies are based only on a library and examine the types of marbling in the works found there. Since working on the entire Ottoman period will require a comprehensive research, the scope of this study is limited to the 18th century hatib marbling. For the works obtained, 18 libraries were contacted face-to-face, by phone or by e-mail. The visuals of 1579 marbling works were examined and the table of the works was created in detail by using the excel program. As a result, 3582 pieces of marbling were found in various parts of the works. Among these, the works with hatib marbling were examined. As a result, there are 1416 hatib marbling works in 615 works in which 16 types of hatib marbling are used. The works obtained within the scope of this study were examined according to the types of hatib marbling, the parts of the work with hatib marbling, and the binding styles in which hatip marbling was used, and then explanations were made using the visuals of 66 works.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.