Salât Teolojisi ve Sosyal Hayata Yönelik Psikososyal Bazı Hikmetleri

Author:

Number of pages:
75-98
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 1

Salât; sosyal hayatta destekleşme, yardımlaşma, danışma, duâ ve merhamet gibi psikolojik ve sosyolojik eylemleri kapsar. Kavram, Kur’an’da Allah’a, meleklere, insanlara ve kuşlara isnad edilir. Teolojik anlamda Allah’ın salâtı, kendisine güvenen kulunu karanlıklardan aydınlığa çıkartması, yardımı ve rahmetidir. İnsan iradesini iyi ve güzele yönlendirdiğinde Allah’ın lütfu, meleklerin yardımıyla cehâlet ve inkâr karanlıklarından ilim ve iman ışığına çıkar, salih amel ve güzel ahlâk davranışlarına yönelir. Her varlığın salâtı, yaratılış hikmetine uygun eylemlerle evrenin işleyişine destektir. Kişinin insanî onur ve karakterle yaşayabilmesi için salât türü psikolojik ve sosyolojik eylemlere ihtiyacı vardır. O, kalpleri arındırır, toplumsal bütünleşme ve uyumu sağlayarak ortak niyet, irade ve akıllar işlevsel hale gelir. Bu durum sosyal hayatta problemlerin çözümü ile başarılara, iyilik ve güzelliklere daha kolay ve hızlı bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Aynı zamanda kişinin hayatta insanî onur ve karakterle yaşayabilmesi için duâ, meşveret, destekleşme ve dayanışma gibi psikososyal tevhidî eylemlere ihtiyacını gösterir. İman, tevhid ve takvâ gibi teolojik unsurlar salât ile yaşayabilir. Allah kendisine güvenen, fert ve toplum hayatında huzurlu ve mutlu yaşamak isteyenlere salâtı sabırla ve içten yapmalarını öğütler. Kur’an’da yüzden fazla âyette geçen salât ilahî rızaya uygun doğru bir şekilde anlaşıldığında fert ve toplum hayatına güzel ahlâk ve salih amel olarak yansıyabilir. Sadece “Namaz” anlamı kavramın kapsamını daraltacağından birçok anlama problemine sebep olabilir. Geniş anlam alanına sahip psikososyal bir kavram olan salâtın hikmetleri işlevsiz kaldığı takdirde gâfil birey ve toplumlar sefâlet, atâlet ve cehâlete düşebilir, felsefî ve mistik eğilimlere yönelebilirler. Farklılıklarla birlikte insanca yaşam, barış, vahdet, eşitlik, adâlet, hoşgörü ve kardeşlik gibi eylemlerle mümkün olduğundan arkaplanında tevhid olan herbir salât eylemi Kur’an’a göre ibadettir, tüm varlıkların yaratılış hikmetidir. Hayatın canlılığı ve değerlendirilmesi, akıl, duyu, duygu ve iradeyi içeren destekleşme, yardımlaşma, danışma, üretim, eğitim, öğretim, duâ ve merhamet gibi salât eylemleriyle olur. Sosyal hayat için salâtın psikososyal hikmetlerini canlı tutmak “Salâtın ikâmesi ve muhafazası” olarak adlandırılabilir.

Keywords


Salah; covers psychological and sociological actions such as support, assistance, counseling, prayer and compassion in social life. The concept is attributed to Allah, angels, humans and birds in the Qur’an. In the theological sense, the salah of Allah is the removal of his trusted servant from darkness to light, His help and mercy. When a person directs his will to the good and the good, the grace of Allah, with the help of the angels, comes out of the darkness of ignorance and denial into the light of knowledge and faith, he tends towards righteous deeds and good moral behaviors. The salah of every being is to support the functioning of the universe with actions in accordance with the wisdom of creation. In order for an person to live with human dignity and character, he needs salah-type psychological and sociological actions. It purifies the hearts, and by ensuring social integration and harmony, common intention, will and minds become functional. This situation allows achieving achievements, goodness and beauty more easily and quickly by solving problems in social life. At the same time, it shows the need for psychosocial monotheistic (tawhed) actions such as prayer, consultation, support and solidarity in order for a person to live with human dignity and character in life.Theological elements such as faith, tawhed and piety (taqwa) can live with salah. Allah advises his servants who trust in him, who want to live peacefully and happily in individual and community life, to perform salah patiently and sincerely. The salah mentioned in more than a hundred verses in the Qur’an can be reflected in individual and social life as good morals and righteous deeds when it is understood correctly in accordance with divine consent. Since only the meaning of “Prayer” narrows the scope of the concept, it can cause many comprehension problems. If the wisdom of salah, which is a psychosocial concept with a wide meaning, remains dysfunctional, heedless individuals and societies may fall into misery, inertia and ignorance, and turn to philosophical and mystical tendencies. Since human life, along with differences, is possible through actions such as wahdet, equality, justice, tolerance and brotherhood, every act of salah that has tawhed in its background is worship according to the Qur’an and is the wisdom of creation of all beings. The vitality and evaluation of life is achieved through salah actions such as support, assistance, consultation, production, education, training, prayer and compassion, which include reason, sense, emotion and will. Keeping the psychosocial wisdoms of salat alive for social life can be called “Substitution and preservation of salah”.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,349
Number of downloads 1,403

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.