Asırlar önce yaşamış olmalarına rağmen isimleri unutulmamış, insanların gönlünde taht kurmuş şahsiyetlerden birisi de Tâceddîn Velî Hazretleridir. XVI. yüzyılda yaşayan Tâceddîn Velî, hayatının büyük bir bölümünü Ankara’da geçirmiş ve Ankara’da vefat etmiştir. Kabri Ankara Hamamönü’ndeki Tâceddîn Dergâhı haziresinde ziyaretgâhtır. Ankara’nın manevî mekanlarından Tâceddîn Dergâhı, Tâceddîn Velî’nin oğlu Tâceddinzâde Mustafa Efendi tarafından XVII. asırda inşa edilmiştir. Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı’nı bu dergâhta kaleme almıştır. Tâceddîn Velî, Hacı Bayrâm-ı Velî’nin (ö. 833/1430) kurmuş olduğu Bayramiyye’nin bir şubesi sayılan Celvetiyye tarîkatına mensuptur. Celvetiyye tarîkat olarak Aziz Mahmud Hüdâyî (ö. 1038/1628) zamanında teşekkül etmiştir. Hüdâyî’nin vefatından sonra dört şube şeklinde tekkelerin kapatıldığı son yüzyıla kadar varlığını sürdürmüştür. Tâceddîn Velî’ye atfedilen, içerisinde şiirlerin yer aldığı Divân-ı Tâceddîn-i Velî adında küçük hacimli bir yazma eser gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu çalışmada ilk olarak Tâceddîn Velî’nin hayatı hakkında bilgi verilmiş, sonrasında Tâceddîn Velî’ye ait mezkûr divançede yer alan şiirlerdeki tasavvufî unsurlar tespit edilmiştir. Tâceddîn Velî şiirlerinde tespit edebildiğimiz ölçüde aşk, dert, istiğfar, vuslat, hicran, ihlas, gayret, inâyet ve nefs gibi tasavvufî kavramları işlemiştir. Çalışmada Tâceddîn Velî’nin şiirleri, bu tasavvufî kavramlar üzerinden yorumlanmıştır. Tâceddîn Velî, şiirlerini içerik bakımından tekke tarzında ve ilâhî formunda yazmıştır. Şiirlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanan Tâceddîn Velî’nin âyetlere ve hadislere telmih yaptığı göze çarpmaktadır.

Although they lived centuries ago, one of the personalities whose names have not been forgotten and who has established a throne in the hearts of the people is the talent of Tāceddīn Velī. Tāceddīn Velī, who lived in the 16th century, spent most of his life in Ankara and passed away in Ankara. His tomb is a visitor in the chamber of Tāceddīn, located in Hamamönü, Ankara. The chamber of Tāceddīn, one of the spiritual places of Ankara, was built by Tāceddinzāde Mustafa Efendī, son of the Tāceddīn Velī, in 17 th century. Our national poet Mehmet Akif Ersoy wrote the Turkish National Anthem in this dervish lodge. Tāceddīn Velī was a member of Jalwatiyya, a branch of the Bayrāmiyya founded by Ḥājjī Bayrām Velī, (d. 833/1430). It was formed in the time of ‘Azīz Maḥmūd Ḥudāī (d. 1038/1628) as the Jalwatiyya sect. After the death of Ḥudāī, it existed in four branches until the last century when the dervish lodges were closed. A small-volume manuscript attributed to Tāceddīn Velī, called Tāceddīn Velī’s Dīvān (collection of a poet’s poems) containing poems, was unearthed. In this study, firstly, information about the life of Tāceddīn Velī was informed. Then, sufistic elements will be determined in poems that are thought to belong to Tāceddīn Velī. Tāceddīn Velī studied ṣūfī concepts such as ʿaşq, trouble, praying for forgiveness, ultimate union with Allāh, separation, sincere commitment, gayret, ‘ināyet and nafs in his poems. In this study, Tāceddīn Velī’s poems have interpreted through these mystical concepts. His poems were written in dervish lodge style and chant form in terms of content. It is striking that Tāceddīn Velī, who used a plain and understandable language in his poems, maked a reference to verses and ḥadīth.