Elmalılı M. Hamdi Yazır (1878-1942) Osmanlı Devleti’nin son dönemi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında yaşamıştır. O; aldığı eğitim, toplumumuza kazandırdığı eserler, sosyal ve siyasi hayatı ile öne çıkan, bilhassa İslâmî ilimlerden tefsir, fıkıh (hukuk) ve felsefe alanında büyük emek vermiş, müfessir, hukukçu ve siyasetçi kimliğiyle bilinen Cumhuriyet döneminin ününü hak eden çok yönlü âlimlerinden biridir. Onun en önemli eseri olarak kabul edilen Hak Dini Kur’an Dili isimli tefsiri de farklı bilim dallarına mensup araştırmacılar tarafından faydalanılacak derinliğe ve özelliğe sahiptir. Bu yönüyle Elmalılı’nın Türkiye’deki dinî araştırmalar ve genel din algısı üzerinde etkisinin büyük olduğu rahatlıkla söylenebilir. Hak Dini Kur’an Dili Cumhuriyet’in kuruluşundan bugüne kadar Kur’an’ın anlaşılması üzerine önemli etkisi olan ve Latin harfleriyle telif edilen ilk tefsirdir. Bu özelliği dolayısıyla birçok insanın başucunda ve kütüphanelerinde yer almaktadır. Bu makale; hem Türkiye’de, hem Batı’da hem de Arap ülkelerinde Elmalılı M. Hamdi Yazır ve eserleri üzerine yapılmış çalışmaları konu alan bir literatür incelemesidir. Bu araştırmada, kronolojik olarak Elmalılı ve eserleri üzerine yapılmış kitap, kitap bölümleri, makale, bitirme tezi, yüksek lisans ve doktora tezleri, sempozyum bildirileri, tercüme ve sadeleştirme gibi çalışmalar ele alınmıştır. Elmalılı, kısaca değindiğimiz çok yönlülüğü sebebiyle, literatürde her ne kadar tefsiriyle ön planda yer alsa da tefsir ilminin yanı sıra Türkiye’de kelâm, felsefe, hukuk ve hadis gibi ilimler başta olmak üzere birçok alanda yapılan akademik ve diğer çalışmalarda kendisinin ve eserlerinin konu alındığı görülmektedir. Bu bağlamda yapılan araştırma neticesinde Elmalılı M. Hamdi Yazır; tespit edilebilinen 570 künye ve 540 yayınla kendisi ve eserleri hakkında en fazla araştırma yapılan Cumhuriyet devri müfessiridir.

Elmalılı M. Hamdi Yazır (1878-1942) was lived between the late-period of the Ottoman Empire and the first period of the Republic of Turkey. He was one of the most prominent and educated scholars of the Republic time, who was known as an interpreter, legal expert, and also politician, and famous for his studies on Islamic sciences, tafsir, fıqh, and philosophy that he gifted them to our society. His canonic book, Hak Dini Kur’an Dili (God’s Religion Koran’s Language) is regarded as a comprehensive interpretation of Koran, allowed many researchers from different areas to benefit from it as a magnum opus. By this feature, it could easily be said that Elmalılı has a great influence on the perception of religion, and religious studies in Turkey. Hak Dini Kur’an Dili (God’s Religion Koran’s Language) is the first interpretation written with the Latin alphabet for a better understanding of Koran since the establishment of the Republic of Turkey. By this feature, it takes place in the prime bookshelf of many people and libraries. This essay is a literature study of studies done on Elmalılı M. Hamdi Yazır and his literature including Turkey, the Western and Arabic countries. This essay includes studies such as a book, book chapters, essay, undergrad and master’s theses, dissertations, conference proceedings, translations, and simplifications on Elmalılı and his collection of research. Even though Elmalılı is known -as we shortly referred to his sophisticated background- mostly about his hermeneutical works, not only the tafsir but kalam, philosophy, law and, hadith are referred in the field of academics and other circles. In this context, after a result of the search, with 570 book tag and 540 publications he became the most studied interpreter in the Republic time.