Mısır Milli Kütüphanesinde Bulunan Türkçe Matbu Divanlar

Author:

Number of pages:
247-278
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 1

Osmanlı dönemi ve öncesinde Türkler Mısır yönetiminde önemli bir yere sahip olmuşlardır. Mısır’da bırakılan yazılı eserlerin sayısı da az değildir. Sadece Mısır Millî Kütüphanesinde (Darü’l-Kütübü’l- Kavmiyye) beş bin civarında Türkçe yazma eser bulunmaktadır. Ülkenin başka kütüphanelerinde bulunan yazma eserlerimizin pek çoğu da maalesef kayıt altına alınamamıştır. Kayıt altına alınan Türkçe yazmalarla ilgili ilk çalışma, 1889 yılında Ali Hilmi Dağıstanî tarafından yapılmıştır. Mısır Millî Kütüphanesinin modern bir yaklaşımla düzenlendiği 1950 yılından itibaren de Türkçe yazma eserler hakkında daha sistemli çalışma- lar yapılmıştır. Bu çalışmalar, Prof. İhsan Abdülaziz ve Prof. Dr. Nasrullah Mübeşşir Tırazî’nin başlarında bulunduğu bir ekip tarafından yapmıştır. Bu çalışmaların Türkiye’de bilinmesi Mısır’daki kültürel değerle- rimize sahip çıkmamız açısından önemlidir. Mısır’da bulunan el yazması binlerce ciltlik eserin yanı sıra ülkede matbu olarak da sayıları binlerle ifade edilecek çoğunlukta matbu eser bulunmaktadır. Darü’l-Kütûbü’l- Kavmiyye (Mısır Millî Kütüphanesi, Egyptian National Library’ta yoğun olarak toplanan basma eserlerin büyük çoğunluğu Kahire’deki Bulak Matbasında basılan eserlerden oluşmaktadır. Mısır’da Kavalalı Mehmed Ali Paşa ve soyundan gelen devlet yöneticileri yazma ve matbu eserlere çok değer vermişlerdir. Kavalalı Mehmed Ali Paşa sülalesininin yanı sıra onlarla birlikte çalışan devletin diğer yöneticileri de aynı şekilde kitaba değer vermişlerdir. Mısır’daki yazma ve matbu eserlerin muhafazası için çağın her döneminde modernleştirilen bir kütüphane (Darü’l-Kütûbü’l-Kavmiyye (Mısır Millî Kütüphanesi, Egyptian National Library) kurulmuştur. Matbu ve yazma eserler çoğunlukla bu kütüphane bulunmaktadır. Bu kütüphanenin dışında da Türkçe matbu ve yazma eserlerin olduğu değişik kütüphaneler bulunmaktadır. Ancak eserlerin yoğunlukta olduğu ve bakımlarının iyi yapıldığı kütüphane söz konusu bu kütüphanedir. Buradaki yazma ve matbu eserler hakkında katalog çalışmaları yapılmıştır. Klasik Türk edebiyatının önemli eserleri olan divanların yazma nüshalarının yanı sıra matbu nüshaları da bu kütüphanede bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkçe matbu divanlar tanıtılmaktadır.

Keywords


Throughout the Ottoman era and before that, the Turks conquered Egypt. There are many works of Turkish Literature in Egypt. Around five thousand Turkish manuscript works exist in just the Egyptian National Library. There are Turkish works in other libraries in Egypt too. The first work on manuscripts in Egypt was made by Ali Hilmi Dağıstanî in 1889. Egyptian National Library was rearranged in 1950. And after this date, systematic studies were made about Turkish manuscripts. These studies were made by a team where Prof. İhsan Abdülaziz and Prof. Dr. Nasrullah Mübeşşir were the heads of the team. It is important that these works are known in Turkey. There are many printed works that were published before and counts could be stated as thousands can be found in Egypt. These works were intensely brought together in Darü’l Kütûbü’l-Kavmiyye (Egyptian National Library). A grand majority of these works were printed in Boulaq printing house in Cairo. Kavalali Mehmet Ali Pasha and state governors that are descendants of him valued the manuscripts and print works very much in Egypt. Besides the Kavalali Mehmet Ali Pasha family, the other state governors who were working with them also valued the books. The manuscripts and printed works are being protected in the Egyptian National Library which is a modern library. Printed works and manuscripts are majorly found in this library. There are also other libraries than this library where Turkish printed works and manuscripts could be found. But this library is the library that the works are the majority. Catalog studies were made about the manuscripts and print works in this library. Undoubtedly, divans are the most important works of classical Turkish literature. These divans’ manuscript copies exist in the library. Likewise, the printed copies of the divans also exist. The importance of the printed divans that are found in the Egyptian National Library is high by the Turcology studies. In this study, Turkish printed divans will be introduced. The shelf numbers of the Turkish divans were also given in this introduction.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,823
Number of downloads 664

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.