KIPÇAK TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ "MUSANIŊ İLK KİTABI"NDA OĞUZCA UNSURLAR

Author:

Number of pages:
1013-1022
Language:
Türkçe
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 3

Tarih boyunca Kıpçaklar çok geniş bir coğrafyada yaşamışlar, ancak siyasi bir birlik oluşturamamışlardır. Siyasi bir birlik kuramamaları merkezi bir devlet kurmalarını engellemiştir. Bunun sebebi ise çok geniş coğrafyalara yayılmaları ve göç etmeleridir. Bu göçler sonucunda Kıpçakların büyük bir kısmı Macaristan başta olmak üzere, Bulgaristan, Romanya, Rusya ve Gürcistan’da eski düşmanları olan bu Hristiyan halkların içine girerek onların içinde zamanla eriyerek kaybolmuşlardır. Oğuz Türkçesi ise XIII. yüzyılda yazı dili haline gelmiştir. XIII. yüzyıl öncesi karanlık bir dönemdir. Oğuz Türkçesi yazı dili haline gelmeden önce de yazı dillerini etkilemiştir. Eski Türkçe döneminden itibaren incelenen eserlerde Oğuz Türkçesine ait unsurlara rastlanılmaktadır. Çağdaş Kıpçak lehçelerinin temelini oluşturan Tarihi Kıpçak Türkçesi ile ilgili ilk bilgiyi Kaşgarlı Mahmud Divani Lügat-it Türk adlı eserinde vermektedir. Dikkat edilecek olursa Kaşgarlı bu önemli eserinde en kapsamlı olarak Oğuzlar ve Kıpçaklara yer vermiştir. Bu durum da Oğuz ve Kıpçak boylarının ciddi bir nüfusa sahip olmasından ve tarih sahnesinde etkin bir şekilde rol almalarından kaynaklıdır. Makalenin giriş kısmında Kıpçak ve Oğuzlar hakkında bilgi verildikten sonra Kıpçak Türkçesi ve Oğuz Türkçesinin oluşum sürecine değinilmiştir. Daha sonra da çalışmanın asıl konusu olan dört büyük kitaptan Tevrat’ın birinci bölümü Yaratılış’ın 1819 tarihli çevirisi “Musanıŋ İlk Kitabı” hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Eserin çoğunlukla Kıpçak Türkçesi özellikleri taşımasının yanı sıra Oğuzca birtakım özelliklere de rastlanması eserin dil malzemesi olarak değerini açıkça ortaya koymaktadır. Son olarak metinde tespit edilen Oğuzca unsurlar metinden örneklerle sıralanmıştır.

Keywords


Throughout the history Kipchaks have lived on a very wide geography but they can’t have created political alliance. So they can’t have created a central state. The reason of this is that they have lived on a wide geography and always have immigrated. As a result of migrations, the majority of Kipchaks have dissappered by getting into Christian society in Bulgaria, Romania, Russia, Georgia and especially Hungary of which in history Kipchaks did war. Oghuz Turkish have became writing language at 13th century. Before 13th century is a indeterminate period. Before Oghuz Turkish became writing language also have affected other wrinting languages. In works which study from Old Turkish Period are encountered elements that belong to Oghuz Turkish. There is first information abouth Historical Kipchak Turkish that create basis of modern Kipchak Dialect in Diwan Lughat at-Turk by Mahmud ibn Hussayn ibn Muhammed al-Kashgari. This book includes extensively informations abouth Oghuzs and Kipchaks. The reason of this is that they have very crowded population and have influenced on history. After the informations abouth Kipchak and Oghuz at the introdcution of the article, the formation process of Kipchak and Oghuz Turkish is menioned. After that, there is a brief information abouth “Musanıŋ İlk Kitabı” which is the translation of the Torah’ 1918 date a first part ‘genesis’ and is main subject of this study. ‘The First Book of Moses’ is a very valuable work because it has largely features of Kipchak Turkish besides features of Oghuz Turkish. Finally, elements of Oghuz Turkish which identifiy in text are listed with examples from text.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,410
Number of downloads 686

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.