Dresden Kütüphanesinde 1689 Tarihli Mecmua İçindeki Arap Harfli Türk Atasözü Derlemesi

Author:

Number of pages:
399-426
Language:
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 2

Atasözleri; bir milletin kültürünü, gelenek ve görenekleri, hayat tarzını ve düşünce yapısını en güzel yansıtan sözlü kültür ürünlerindendir. Makaleminiz konusunu oluşturan atasözleri Dresden Kütüphanesinde Mscr. Dresd. Ea. 224’te Moritz Georg Weideman adına kayıtlı bir mecmua içindedir. Bu mecmua içinde iki hikâye, çeşitli konularda yazılmış mektup örnekleri ve iki farklı yerde -biri Arap harfli diğeri de Latin harfli olmak üzere- toplam 602 Türk atasözü bulunmaktadır. Mecmuanın içinde yazılış tarihi ile ilgili bir kayıt yoktur. Fakat bir anlatıda 1689 tarihinin verilmiş olması sebebiyle kütüphane kayıtlarına yazılış tarihi 1689 olarak geçmiştir. Arap harfli atasözlerinin karşılarına Latin harfli şekillerinin yazılması için boş bırakılması, İtalyanca ve Latincelerinin verilmesi ve bazı atasözlerinin eksik veya yanlış yazılmış olması, Latin harfli atasözleri gibi Arap harfli atasözlerinin de yabancı biri tarafından yazılmış olma ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Mecmua içindeki Latin harfli atasözleri G. Hazai tarafından 1982 yılında çalışılmıştır. Arap harfli olanlar ise çalışmanın dışında tutulmuştur. Makalemizin konusunu 68v - 92r varakları arasında bulunan Arap harfli atasözleri oluşturmaktadır. Burada geçen atasözlerinden günümüze kadar ulaşanlar, değişenler veya günümüzde unutulanlar Aksoy, Tülbentçi ve Eyüboğlu’na ait olan atasözü çalışmaları taranarak tespit edilmiştir. Ayrıca mecmua içindeki Arap harfli atasözlerinden Latin harfli atasözleriyle aynı veya benzer olanlar da makalenin sonunda verilmiştir.

Keywords


Proverbs are verbal culturel artifacts which fairly represent the culture, customs and traditions, life style and mentality of a nation. The proverbs which are mentioned in this article are in a Journal registered to Moritz Georg Weideman located in Dresden Library Mscr. Dresd. Ea. 224. This Journal consists of two stories, letter samples about various subjects and totally 603 Turkish proverbs (some are written in arabic alphabet and some are written in latin alphabet) in two different parts. There is no information about the written date of the Journal. However, the year 1689 is recorded to the library inventory due to the year 1689 is mentioned in a narrative text. Sidewise of the pages, that proverbs are written in arabic alphabet, are left blank to write them in latin alphabet, and their Italian and Latin meanings are given, and some proverbs are written wrong or incomplete shows that similar to proverbs written in latin alphabet, proverbs written in arabic alphabet are also most probabliy written by a foreigner. The proverbs written in latin alphabets are studied by G. Hazai in year 1982, but proverbs written in arabic alphabet are not included to that study. The subject of this article mentions about the proverbs written in arabic alphabet in the Journal sheet between 68v and 92r. These proverbs are also considered in perspective of which are being used at the present time, which have been changed during time and which are being forgotten. This consideration is done by scanning the proverb studies of Aksoy, Tülbentçi and Eyüboğlu. Furthermore, same and similar proverbs which are written in arabic alphabet and latin alpahbet are given in the final part of this article.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,501
Number of downloads 617

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.