FARSÇA TÜREMİŞ SÖZCÜKLERİN TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ KULLANILIŞLARI ÜZERİNE

Author:

Number of pages:
367-377
Language:
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 2

Toplumlar arasındaki siyasal, ticari, edebi ve benzeri ilişkiler, dillerin de birbirinden etkilenmelerine neden olmuştur. Bu ilişkiler sonucu diller arasında sözcük alışverişi meydana gelmiş, böylelikle hemen her dilin söz varlığında alıntı sözcükler az ya da çok yerini almıştır. Alıntı sözcükler diğer dillerin çoğunda olduğu gibi Türk dilinin söz varlığında da tarih boyunca belirli bir yer edinmiştir. Göktürk ve Uygur dönemlerinde daha sade olan Türk dili, Osmanlı Türkçesi döneminde Arapça ve Farsçadan pek çok sözcük almıştır. Türk dilinin sadeleşme çabalarıyla bu alıntı sözcüklerin oranı azalmaya başlamıştır. Türkiye Türkçesindeki alıntı sözcükler sıralamasında Arapça başta gelmekle beraber Farsça sözcüklerin de önemli bir payı vardır. Osmanlı Türkçesi döneminde kullanılan Farsça sözcüklerin önemli bir bölümü Türkiye Türkçesinde yitime uğramıştır. Ancak bu sözcüklerin bahçe, berbat, çeşme, çoban gibi bir bölümü sık; beyhude, bigünah, dergâh, hemdert gibi bir bölümü ise nadir olarak varlığını günümüzde de sürdürmektedir. Bu sözcüklerden berduş, bestekâr, güzergâh gibi bazıları Farsçada olduğu gibi, bazıları ise tamamen Türk dilinin ses yapısına uyarak Türkiye Türkçesinde kullanılmaktadır. Beter, çile, ezber, sebze gibi tamamen Türkçeleşmiş bazı sözcüklerin alıntı olduğunu ancak kelimeyi etimolojik olarak incelemekle fark edebiliyoruz. Farsçadan Türkiye Türkçesine geçen sözcükler yapı olarak basit, birleşik ve türemiş sözcüklerdir. Biz bu makalemizde Farsçadan Türkiye Türkçesine geçen türemiş sözcüklerin kullanılışları üzerinde duracağız.

Keywords


Political, trade, literary and similar relationships between societies also caused interaction between languages. As result of such relations, there were exchanges of words between languages, and hence, borrowed words occupied a place, more or less, in the vocabulary of almost every language. In a similar vein, borrowed words also gained a certain ground in the vocabulary of Turkish language throughout history as is the case with the majority of other languages. Being a plainer language in the Gokturk and Uighur periods, Turkish language borrowed many words from Arabic and Persian languages during the Ottoman Turkish period. With the efforts to simplify Turkish, the rate of these borrowed words started to diminish. While Arabic comes first in the ranking of borrowed words in Turkey Turkish, Persian-origin words also have a considerable share. A significant part of the Persian words used in the Ottoman Turkish period disappeared in Turkey Turkish. However, some of these words like bahçe, berbat, çeşme and çoban are used frequently today while some others like beyhude, bigünah, dergâh and hemdert are rarely used now. Some words like berduş, bestekâr and güzergâh are used in Turkey Turkish as they are used in Persian, whereas others completely adjusted to Turkish phonetics. It can only be seen in etymological analysis that some Turkish words such as beter, çile, ezber and sebze are actually borrowed words. Words passing from Persian to Turkey Turkish are simple, compound and derived words in structure. This paper addresses the uses of derived words in Turkey Turkish that were borrowed from Persian.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,371
Number of downloads 594

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.