Arap Edebiyatında Mizojinik Yaklaşımlar

Author:

Number of pages:
2951-2966
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 4

Mizojini, üstünlük düşüncesinden hareketle kadınlara yönelik aşağılayıcı tutum ve davranışları ifade eden bir kavramdır. Söz konusu yaklaşım ataerkil bir toplum pratiği olup sosyal, siyasi, iktisadi ve edebî alanlarda kadının kendisini ifade etmesinin önünde bir engel niteliğindedir. Erkek cinsinin kendisini ispatlama ihtiyacı hissettiği bütün alanlarda yansıması görülmekle birlikte mizojininin en son aranacağı saha edebiyat olsa gerektir. Zira isminden de anlaşılacağı üzere bu alan nefret ifadelerinin kendisi hakkında düşünülmemesi gerektiğini beraberinde getirmektedir. Fakat üzücüdür ki, durum bu analizin muhalifine cereyan etmiş, cinsiyet yaklaşımının sonucu olan bazı hak kısıtlamaları ve sadece cinsiyeti sebebiyle bir kesimin maruz kaldığı hakaret söylemleri edebiyat alanına da sirayet etmiştir. Arap edebiyatı özelinde düşünüldüğünde ise bu alanın klasiklerinde yer alan manzum ve mensur ürünler içerisinde kadın, fikriyatını despot yönetim mekanizmasına, boşama yetkisini tehdit unsuru olarak kullanan kocasına ve kendisinden utanan ebeveynine karşı savunma aracı olarak kullanmak zorunda kalan aciz bir figüran konumunda olmuştur. Halbuki edebiyat kalem ve söz sahibinin, okuyucu ve dinleyicinin, yetiştirdiği nesillerin insan olduğu bir sahnedir. Yani bu alanda sahnelenen bütün yapıtların asabiyet ve cinsiyet ayrımından uzak kurgulanması elzemdir. İnandığımız değerler açısından da her ne kadar insanı hakkaniyete sevk eden sorumluluk alanı oluşturulsa da içinde bulunulan toplumun kültür hegemonyasından kurtulunmuş değildir. Nitekim tarih boyunca Müslüman toplumlarda da zaman zaman kadının hakir görüldüğü edebî ürünlere rastlanmıştır. Araştırma alanımız olan klasik Arap literatüründe kısıtlı türlerde rol alan kadın karakteri, erkeğin hayatını kolaylaştırmakla mükellef yardımcı pozisyonundadır. Doğası gereği Doğu edebiyat ürünlerinin kadına yaklaşımı daha latif olması beklenirken metinsel bağlamda cinsiyetçi bakışın kurbanı olmuş ve onu iffetsizlikle yargılamıştır. Söz konusu sâikler sebebiyle bu çalışmada mizojini, Arap edebiyatı özelinde değerlendirilmiş; Arap ediplerin kadının fiziksel kusurlarına, sosyal statüsüne ve ahlakî vasıflarına yönelik ithamları klasik kaynaklardan elde edilen örnekler ışığında ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Keywords


Misogyny is a concept that expresses derogatory attitudes and behaviors towards women based on status superiority. The approach in question is a patriarchal social practice and is an obstacle for women to express themselves in social, political, economic and literary fields. Although it is reflected in all areas where the male gender feels the need to prove itself, the last field where misogyny should be sought is literature. Because, as the name suggests, this field brings with it that hate expressions should not be thought about themselves. However, it is sad that the situation has occurred in opposition to this analysis, and some rights restrictions as a result of the gender approach and insulting discourses that some people are exposed to just because of their gender have spread to the field of literature. When considered specifically in Arabic literature, among the poetic and prose products in the classics of this field, the woman has been in the position of a helpless extra who has to use her ideas as a means of defense against the despotic management mechanism, her husband who uses his authority to divorce as a threat, and her parents who are ashamed of her. However, literature is a stage where the author and speaker, the reader and listener, and the generations it raises are human beings. In other words, it is essential that all works staged in this area be constructed free of racism and gender discrimination. In terms of the values we believe in, although a field of responsibility that leads people to justice has been created, we have not been freed from the cultural hegemony of the society we live in. In classical Arabic literature, which is our research area, the female character, who plays roles in limited genres, is in the position of an extra who is responsible for making the life of men easier. Use to the aforementioned reasons, misogyny was evaluated specifically in Arabic literature in this study; The accusations of Arab scholars against women's physical defects, social status and moral qualities have been tried to be revealed in the light of examples obtained from classical sources.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 138
Number of downloads 164

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.