Afrika Ekoloji Kültürünü Keşfetmek: Sahraaltı Masalları Türkçe Çevirilerinin İncelenmesi

Author:

Number of pages:
2463-2475
Language:
İngilizce
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 4

Afrika’ya dair doğa anlayışı, tüm yaşam formlarının birliğini vurgulayan bir tutumdan oluşmaktadır. Afrika masalları incelendiğinde Afrika insanının doğaya karşı hassas tutumunun Afrika masallarına sirayet ettiği gözlemlenmiştir. Çeviri, bu anlamda, Afrika toplumlarının ekolojiye dair görüşlerini diğer toplumlara aktarmak için kültürlerarası bir köprü görevi üstlenmektedir. Ancak, alanyazın tarandığında Türk ve Afrika kültürleri arasındaki çeviri vasıtasıyla oluşan bu tür kültürel etkileşim üzerine gerçekleştirilen araştırmaların sınırlı düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Buradan hareketle oluşturulan bu araştırma, genelde çevre hassasiyetine ilişkin bir bilinç geliştirmeyi özelde ise Afrika’ya dair çevre ve ekoloji kültürünün Türk kültürüne aktarımında çevirinin rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Betimsel bir analiz olarak gerçekleştirilen araştırmada çevre, kültüre özgü bir alt öğe olarak ele alınmaktadır. Çalışmanın veri tabanını orijinali İngilizce olan 87 Afrika masalı ve Türkçe çevirileri oluşturmaktadır. Toplanan veriler, çevreye yönelik sözcük ve ifadelerin aktarımı için belirlenen altı kategoriye göre tasnif edilmiş ve Aixela'nın (1996) kültürel ifadelere yönelik çeviri stratejileri temel alınarak Venuti'nin (1995) "Yerlileştirme-Yabancılaştırma" yaklaşımları çerçevesinde analiz edilmiştir. Gerçekleştirilen veri analizi sonucunda çevirmenlerin “yabancılaştırma” stratejisinden %97 oranında faydalanmayı tercih ettiği, yerlileşme stratejisinden ise %3 oranında yararlandıkları ortaya çıkmıştır. Bu sonuç, çevirmenlerin Afrika'nın çevresel yapısının çeşitliliği ve zenginliğine ilişkin hedef kitlenin bir anlayış geliştirmesine olanak sağlayan ve böylece Türk kültüründe geleneksel Afrika eko-felsefesine ilişkin kültürlerarası bir farkındalık yaratan bir çeviri yaklaşımı tercih ettiklerini ortaya çıkarmaktadır. Afrika eko-felsefesinin aktarımında çevirini rolüne ışık tutan bu araştırmanın eko-bilinç ile ilgili farkındalık yaratarak kültürler arası iletişime katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords


African understanding of nature consists of an attitude that emphasizes connectivity of all life forms. When African folktales are examined, it is observed that the sensitive attitude of African people towards nature is also reflected in their folktales. In this sense, translation serves as an intercultural bridge to convey the views of African societies on ecology. Nevertheless, the impact of such cultural exchange that occurs through translation between Turkish and African cultures have yet to be thoroughly investigated. In this context, the purpose of this study is to raise environmental awareness in general and explore the role of translation in the transmission of African ecological culture to Turkish culture in particular. Environment is considered as a culture-specific sub-item in the research carried out as descriptive analysis. The corpus of the study consists of 87 African folktales and their Turkish translations. The data was classified according to six categories that were determined for the transfer of environment-related words and expressions and examined with "Domestication-Foreignization" approaches (Venuti,1995) based on translation strategies for cultural components (Aixela, 1996). The findings of research indicate that the “foreignization” approach was benefitted with a rate of 97% whilst “domestication” was used with a rate of 3%. This result suggests that the translators prioritize a translation approach that allows target audience to develop an understanding of the diversity of Africa's environmental structure. It is expected that the study will contribute to intercultural communication by shedding light on the significance of translation in the transmission of African eco-philosophy.

 

 

Keywords

Article Statistics

Number of reads 117
Number of downloads 193

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.