Ömer Seyfettin’in ‘Edebî Alan’ Mücadelesini Bourdieucu Eleştiriyle Okumak

Author:

Number of pages:
1267-1282
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 2

Ömer Seyfettin Türk edebiyatının kanonik isimlerinden birisidir. Yazara biçilen kıymet hikâyeciliğinin yanında, onun önemli bir dönüşüm hareketinin öncülüğünü üstlenmesinden kaynaklanır. Sosyopolitik yapı ve edebiyatın kendi iç dinamikleri düzleminde süren tartışmalar, Ömer Seyfettin’in edebî kimliğini biçimlendirir. Yazarın edebî anlayışını oluşum, gelişim ve değerlendirilme süreçleri bağlamında irdelemek, Türk edebiyatının II. Meşrutiyet sonrasındaki seyrini ve düşünsel kodlarını anlamak açısından yol göstericidir. Pierre Bourdieu toplumsallık vurgusuyla pratiğe yapı-alan ilişkileri olarak bakan özgün bir araştırmacıdır. Bourdieu’nun yaklaşımı, farklı unsurlar arasındaki ilişkilerin tarihsellik ve bütünsellik ilkeleri çerçevesinde çözümlenebileceğini öne sürer. Araştırma olgusunun inşacı yapısalcılık modeli içinde düşünümsellik adı verilen eleştirel mesafe ile incelenmesi gerektiğini ortaya koyar. Bourdieucu edebiyat eleştirisi; biyografik özellikler, iktidar ve edebî beğeni yargısı ilişkisi, toplumsal düzen, politik söylem ve edebiyat kurumu içerisindeki öznellik mücadeleleri gibi farklı değişkenlerin dikkate alınmasını esas alan metodolojik bir bakış açısı sunar. Bu çalışmada Bourdieu’nun eleştirel yaklaşımından hareketle “Ömer Seyfettin’in ‘çağının yazarı’ olma misyonu ve edebî anlayışı sorgulanacaktır. ‘Yeni Lisan’ ve ‘millî edebiyat’ kavramsallaştırmaları rehberliğinde yazarın edebî kimliği, Bourdieucu bir yapı-edebî alan okumasıyla doxalar, tarihsellik, habitus (yatkınlık), sermaye ve beğeni yargısı bağlamında sorgulanacak ve söylemsel olarak çözümlenecektir. Yazar hakkında yapılan değerlendirmeler düşünümsellik fikri etrafında gözden geçirilecektir. Böylece yazarın konumlandırılma ve alımlanma biçimleri sorgulamaya açılacaktır. Tartışmada Ömer Seyfettin’in makale, fıkra ve musahabe türlerindeki fikir yazılarına başvurulacaktır. 

Keywords


Ömer Seyfettin is one of the canonical names of Turkish literature. The ongoing debates on the level of sociopolitical structure and the internal dynamics of literature shape Ömer Seyfettin's literary identity. Analyzing the author's literary understanding in the context of its formation, development and evaluation processes is instructive in terms of understanding the course and intellectual codes of Turkish literature after the Constitutional Monarchy II. Bourdieuian literary criticism offers a methodological perspective based on the consideration of different variables such as biographical characteristics, the relationship between power and the judgment of literary taste, social order, political discourse and the struggles of subjectivity within the institution of literature. In this study, Ömer Seyfettin's mission of being the 'writer of his time' and his literary understanding will be questioned. The author's literary identity will be questioned and discursively analyzed in the context of doxas, historicity, habitus, capital and judgment of taste through a Bourdieuian structure-literary field reading. The evaluations about the author will be reviewed around the idea of reflexivity. Thus, the ways in which the author is positioned and received will be opened to questioning. In the discussion, Ömer Seyfettin's opinion writings in the genres of article and essay will be used.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 519
Number of downloads 304

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.