Pertek ve Köylerinde Yaşayan Pilvenk Aşireti Ağzında Kip Kategorisinin Çekimlik Bağlı Biçim Birimleri

Author:

Number of pages:
1323-1343
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 2

Dil bir toplumu oluşturan bireyler arasında anlaşmayı sağlayan, konuşanın duygu ve düşüncelerini alıcıya ileten, seslerden örülü, kendi içinde bazı kurallar doğrultusunda işleyen sistemli bir araçtır.  Bu yönüyle kültürel birikimin taşıyıcısı ve aktarıcısı da olan diller, tarihsel süreç içinde sürekli gelişip değişerek farklı sonuçlara doğru evrilirler. Bu süreçte tamamen birbirinden ayrı kollara bölünebilir, bazı dilleri kendi içinde eritebilir ya da bazı dillerin etkisinde kalarak silinebilirler. Günümüzde etnik yapıları bakımından aynı kökene sahip olan toplulukların geçmişte tek bir dilin sonradan ortaya çıkmış kollarını standart dil haline getirdiklerini ya da bazı etnik yapıların birkaç dil konuştuklarını görmek mümkündür. Fakat bu yeni dillerde eski dilin ip uçlarını veren bazı ses bilgisi (fonetik), biçim bilgisi (morfoloji), cümle bilsgisi (sentaks) ve sözcük bilgisi (leksikoloji) ile ilgili unsurlara rastlanabilmektedir. Anadolu’da da, özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da, yaşayan bazı toplukların en az iki dilli olmaları doğal bir etkileşimin ve farklı kültür tabakalaşmalarının sonucudur. Bu bölgede bulunan Tunceli’nin Pertek ilçesi ve köylerinde yaşayan Pilvenk aşiretine mensup topluluklar da Türkçe ve Kürtçe olarak iki dil konuşmaktadırlar. Bu aşiret mensuplarının ana dilleri Kürtçe olmakla birlikte genellikle Türkçeyi gündelik yaşamlarında daha yaygın kullanmaları ve ağızlarında bazı Türkçe arkaik unsurlara rastlanması oldukça ilgi çekicidir. Bu çalışmada Pilvenk aşiretinin Türkçe ağzında kullanılmakta olan kip kategorisinin çekimlik bağlı biçim birimleri yörede elde edilen örneklerden hareketle incelenmiş, verilerin sunduğu sonuçlar değerlendirilmiştir.

Keywords


Language is a systematic tool that makes communication between individuals possible, conveys the feelings and thoughts of the speaker to the receiver and works in accordance with certain internal rules. In that respect, languages, which are also the carriers of cultural heritage, continuously develop and evolve over time. In this process, they may divide into different branches, assimilate other languages or become extinct under the influence of other languages. Today, it is possible to observe that different communities that share the same ethnic origin and the same language in the past turned the differing branches of that same language into standard languages of their own and it is also possible to observe certain ethnic structures speak several languages at the same time. However, these newly emergent languages contain some phonetical, morphological, synthactic and lexical elements that bear traces of the old language they evolved from. The fact that the communities living in Anatolia, especially in Southeastern and Eastern Anatolia, are bilingual is a consequence of a natural interaction. The communities belonging to the Pilvenk clan that live in Pertek county of Tunceli and its villages in Eastern Anatolia speak both Turkish and Kurdish languages. Although the mother tongue of these people is Kurdish, it is interesting that they mostly speak Turkish in their daily lives and their dialect contains some archaic Turkish elements. In this study, the inflections in the mood category used in the Turkish dialect spoken by the Pilvenk clan are studied with regard to the samples gathered in the region and the results from these data are evaluated.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 182
Number of downloads 178

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.