Türk Edebiyatında Şevâhidü’n-nübüvve Tercümeleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Author:

Number of pages:
1233-1245
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 2

Şevâhidü’n-nübüvve li Takviyeti Yakîn Ehli’l-fütüvve isimli eserin yazarı İranlı meşhur mutasavvıf Abdurrahmân-ı Câmî’dir (1414 - 1492). Bu kitap kısaca Şevâhidü’n-nübüvve olarak tanınır. Ali Şîr Nevâyî’nin isteği üzerine 885/1480 yılında kaleme almıştır. Şevâhidü’n-nübüvve ashab-ı kiram, Ehl-i Beyt, İslam halifeleri, tabi’in, tebe’-i tabi’in ve diğer bazı İslam büyüklerinin hayatlarından olağanüstü hadiseler anlatıyor olması sebebiyle, aynı müellifin yine kısaca Nefehâtü’l-üns olarak bilinen ve İslam mutasavvıflarının hayatlarından bahseden eserini tamamlar mahiyettedir. Farsça olarak kaleme alınmış olan kitapta Hz. Muhammed’in türlü mucizeleri anlatılmaktadır. Bu sayede onun peygamberliğinin hak olduğu delillerle ispat edilmeye ve buna bağlı olarak da insanların İslam’a girmesine vesile olmaya çalışılmaktadır. Kitapta Hz. Muhammed’in mucizelerinin anlatılıyor ve bununla birlikte ashabdan itibaren İslam büyüklerinin türlü keramet ve olağanüstü hâllerine yer veriliyor olması, kitabın özellikle tekke ve tasavvuf çevrelerinde ciddi bir ilgi görmesine, yaygın şekilde okunmasına vesile olmuştur. Bunun bir sonucu olarak Şevâhidü’n-nübüvve, Fars kültürünün çok okunan kitapları arasında yer alırken aynı eserin farklı dönemlerde ve farklı mütercimler tanafından birçok kez Türkçeye tercüme edildiğini de görüyoruz. İlki 915/1510 senesinde Bursalı meşhur mutasavvıf Lâmi‘î Çelebi tarafından yapılan çevirileri sırayla İbrahim İbn Hızır, Senâ’î ve Ahî-zâde Abdülhalîm tarafından yapılanlar izler. Osmanlı döneminde yapılan bu çevirilerden başka, kitabın Cumhuriyet’ten sonra da dört adet tercümesinin yapıldığı bilinmektedir. Cumhuriyet döneminde yapılan bu çevirilerden bazılarının mütercim ve mürettipleri belli değildir. Bizim bu çalışmayla maksadımız, Türk edebiyatındaki bütün Şevâhidü’n-nübüvve tercümelerini genel olarak tanıtmak ve Şevâhidü’n-nübüvve tercümeleri üzerine genel bir değerlendirmede bulunmaktır.

Keywords


The author of the work called Sevahidu’n-nubuvve li Takviyeti Yakin Ehli’l-futuvve is the famous Iranian mystic Abdurrahman-ı Cami (1414 - 1492). This book is known as Sevahidu’n-nubuvve for short. It was written in hijri 885 (christian era 1480) at the request of Ali Şir Nevayi. Because it tells extraordinary events from the lives of Sevahidu’n-nubuvve companions, Ehl-i Beyt, Islamic caliphs, tabi’in, tebe’-i tabi’in and some other Islamic greats, the same author briefly Nefehatu’l-uns it completes his work, which is known as Islamic sufis and talks about the lives of Islamic mystics. The book, which was written in Persian, describes the miracles of Hz. Muhammad. In this way, it is tried to prove that his prophethood is true with evidence and accordingly, to be instrumental in people’s conversion to Islam. In the book, the miracles of Hz. Muhammad are explained, and the various miracles and extraordinary states of the Islamic elders from the companions onwards have been a reason for the book to attract serious attention and be widely read, especially in dervish lodges and sufi circles. As a result of this, while Sevahidu’n-nubuvve is among the most widely read books of Persian culture, we also see that the same work has been translated into Turkish many times in different periods and by different translators. The first was translated in 1510 by the famous sufi Lami’i Çelebi from Bursa, followed by those made by Ibrahim Ibn Hizir, Sena’i and Ahi-zade Abdulhalim, respectively. Apart from these translations made during the Ottoman period, it is known that four translations of the book were made after the Republic. The translators and editors of some of these translations made in the Republican period are unknown. Our aim with this study is to introduce all Sevahidu’n-nubuvve translations in Turkish literature in general and to make a general evaluation on Sevahidu’n-nubuvve translations.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 149
Number of downloads 201

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.