Bir Kimlik Dayatma Aracı Olarak Engellilik ve Başetme Yolları

Author:

Number of pages:
1243-1263
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 4

Toplum engelliliğe yüklediği anlamlar yoluyla, engelli bireylere kendi özgün kimliklerinden farklı bir kimlik dayatır. Çalışma bu kimliği “Dayatılmış engelli kimliği” olarak kavramlaştırmaktadır. Çalışmanın problemi Türk toplumunda engelli bireylerin dayatılmış engelli kimliği karşısında özgün kimliklerini koruma adına ne gibi baş etme yollarına müracaat ettikleri sorusuna cevap vermektir. Bu nitel çalışmada veriler, yarı yapılandırılmış mülakatlarla toplanmıştır. Araştırmanın örneklemi 21-57 yaş aralığında 14 görme, 14 ortopedik ve 9 işitme engelli olmak üzere 37 katılımcıdan (20 kadın, 17 erkek) oluşmaktadır. İşitme engelli katılımcılarla yapılan mülakatlarda işaret dili tercümanlarından yardım alınmıştır. Çalışma Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Etik Kurulu'nun 16.10.2020 tarih ve 2020-39 sayılı izniyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizi sonunda engelli bireylerin dayatılan engelli kimliğiyle baş etme yolları teması, 9 kategoride toplanmıştır. Bunlar; kendini ispat etme çabası, ciddiye almama, uzaklaşma, dışadönük olma çabası, çalışma ve üretme, doğal ve pozitif olma çabası, kendine yetme çabası, bakımlı olma ve fiziksel görünüme önem verme çabası, inançlara sığınma çabasıdır. Çalışma Türk toplumunda engelliliğe yüklenen anlamların engelli bireyleri kendi tercih ve bireysel vasıflarıyla şekillenmeyen, engelleri üzerinden üretilip kendilerine dayatılan bir kimlikle yaşamaya zorladığını göstermiştir. Katılımcıların anlatıları, bu kimlik dayatma süreçleri karşısında kendilerinin nasıl reaksiyon gösterdiklerine ilişkin derin bir içgörü sağlamaktadır. Çalışmanın bulguları, Sosyal Hizmet gibi uygulamalı sosyal disiplinlerin engellilik konusunda çalışmalar gerçekleştirmesine katkı sağlayacak veriler ve içgörü sunmaktadır.

Keywords


Society imposes an identity on individuals with disabilities discrepant from their authentic identities through the meanings it assigns to disability. The study conceptualizes such identity as “Imposed disability identity”. The research problem of the study is to answer the question of what kind of dealing ways individuals with disabilities resort to for preserving their authentic identities against such imposed disability identity in Turkish society. In this qualitative study, data were collected through semi-structured interviews. The sample of the study consists of 37 participants (20 women, 17 men) between the ages of 21-57, 14 visually disabled, 14 orthopedically disabled and 9 hearing disabled. Sign language interpreters have assisted in the interviews with the participants with hearing disability. The study was carried out with the permission of Bandırma Onyedi Eylül University Ethics Committee, dated 16.10.2020 and numbered 2020-39. Upon analysis of the data, the theme named dealing ways with the imposed disability identity of the individuals with disabilities was gathered in 9 categories. These are; effort to prove oneself, not to take it seriously, to stay away, to be extroverted, to work and produce, to be natural and positive, to be self-sufficient, to be well-groomed and to give importance to physical appearance, to take refuge in beliefs.The study has shown that the meanings attributed to disability in Turkish society force disabled individuals to live with an identity that is not shaped by their own preferences and individual qualifications, but is produced and imposed on them through their disabilities. The Participants’ narratives provide in-depth insight on how they react to this identity imposition processes. The findings of the study provide data and insight that will contribute to the work of applied social disciplines such as social work on disability.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 123
Number of downloads 245

Share

Turkish Studies-Economics,Finance,Politics
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.